Trzecia edycja Akcji DUDEK zakończona sukcesem! W tym roku wolontariusze Nadnoteckiego Koła PTOP „Salamandra” kontynuowali badania dudka w dolinie Noteci, głównie na obszarze NATURA 2000 „Nadnoteckie Łęgi”. W ramach przeprowadzonych prac, udało się znaleźć 6 gniazd tego gatunku.
Dudek to bez wątpienia jeden z najpiękniej ubarwionych polskich ptaków. Jego znakiem rozpoznawczym jest charakterystyczny czubek z piór na głowie. Rozpoznanie dudka nie sprawia więc większych problemów, nawet osobom nie interesującym się przyrodą. Pomimo tego, że ten związany z krajobrazem rolniczym gatunek jest powszechnie znany i wzbudza zachwyt u każdego obserwatora, to wciąż niewiele wiemy na jego temat. Stąd właśnie pomysł prowadzenia wieloletnich badań nad Notecią. Prace badawcze, pod nazwą „Akcja DUDEK”, rozpoczęto w maju 2012 roku. Były one kontynuowane również w 2013 roku oraz w tym sezonie. Dzięki „Akcji DUDEK” wiemy, że liczebność dudka nad Notecią w ostatnich latach wzrosła. Wiemy też gdzie ptaki te najchętniej gniazdują, gdzie żerują i dlaczego preferują obrzeża doliny Noteci.
Dudek przy dziupli, fot. Antoni Kasprzak
Naszym celem jest poznanie nie tylko liczebności i rozmieszczenia gatunku nad Notecią, ale przede wszystkim poznanie preferencji siedliskowych tego niezwykłego ptaka. Każdy kto kiedykolwiek uczestniczył w naszych pracach, wie że dudek to niebywale przebiegły i płochliwy ptak. Jego zachowanie sprawia, że znalezienie gniazda jest bardzo trudne. Przede wszystkim trzeba uzbroić się w cierpliwość. W tym roku znaleźliśmy 6 kolejnych gniazd a w sumie w latach 2012-2014 odkryliśmy ich 15. Ptaki w 14 przypadkach gnieździły się w różnego rodzaju dziuplach w drzewach, w jednym – zasiedliły skrzynkę lęgową dla pójdźki, powieszoną na wierzbie przez Nadnoteckie Koło PTOP „Salamandra” 4 lata temu. Nie stwierdziliśmy nad Notecią gniazdowania dudków w pryzmach kamieni czy zakamarkach budynków, choć nie możemy wykluczyć takiego umiejscowienia gniazd.
Zebrane dotąd dane poddane zostaną szczegółowym analizom, a następnie opublikowane w jednym z czasopism ornitologicznych. Informacje te zostaną również zamieszone na naszej stronie. W tym sezonie prowadziliśmy też obserwację dziupli dudków za pomocą fotopułapki. Dzięki temu coraz częściej wykorzystywanemu w badaniach przyrodniczych urządzeniu zobaczyliśmy jak często młode dudki są karmione, jakie zagrożenia na nie czyhają, podziwialiśmy też pierwszy lot młodego dudka. Fotopułapka sprawiła, że mogliśmy do woli obserwować zachowanie dudków przy dziupli, a co najważniejsze nie niepokoiliśmy ptaków w trakcie lęgów. Poniżej prezentujemy kilka wybranych ujęć filmowych wykonanych fotopułapką. W przyszłych latach chcemy kontynuować nasze prace. Będziemy poszukiwać kolejnych dziupli (wielu z nich nie udało nam się dotąd znaleźć) i prowadzić szczegółowe obserwacje tego gatunku.
Marek Maluśkiewicz
Mateusz Gutowski
W 2014 roku w Akcji DUDEK wzięli udział: Marek Maluśkiewicz, Paweł Tomaszewski, Mateusz Gutowski,
Jakub Glapan, Jakub Jurczyński, Sebastian Frycz.
PRZYKŁADOWE FILMY Z FOTOPUŁAPKI
Więcej filmów z fotopułapek dostępnych na naszym kanale: www.youtube.com/nadnoteckie